Canadese geelwortel

Om maar direct met de deur in huis te vallen: nee, de Canadese geelwortel (Hydrastis canadensis) is geen familie van de geelwortel (kurkuma of koenjit). Deze plant behoort tot dezelfde familie als waartoe de boterbloemen behoren, de ranonkelfamilie (Ranunculaceae). De Canadese geelwortel is inheems in zuidoostelijke delen van Canada en aangrenzende noordoostelijke delen van de Verenigde Staten. In zijn thuislanden staat hij bekend als goldenseal (‘gouden zegel’) of orangeroot (‘oranjewortel’).

[Image: Hagerty Ryan]

Het is volstrekt onduidelijk waarom deze plant in ons land de naam Canadese geelwortel heeft gekregen, want hij heeft immers een oranje wortel en er bestaat in Amerika al een plant met de naam yellowroot (Xanthorhiza simplicissima), maar dat is een hele andere plant in diezelfde ranonkelfamilie (Ranunculaceae).

Van de geelwortel (kurkuma of koenjit) zijn, zoals bekend, een behoorlijk aantal gezondheidsvoordelen wetenschappelijk aangetoond. Van de Canadese geelwortel wordt gezegd[1] dat hij door de Cherokee Indianen tegen indigestie, gebrek aan eetlust, ontstekingen en zelfs tegen kanker wordt gebruikt en de Iroquois dronken de aftreksels tegen kinkhoest, leverstoornissen, malaria en hartkwalen of gebruikten de aftreksels om mee te wassen bij huidziektes, oogontstekingen en slecht helende wonden. Daarom stoppen op geld beluste ondernemers het spul in een capsule in de hoop dat veel consumenten lichtgelovig zijn.

Omdat uiteraard niet iedere wilde claim op waarheid kan berusten heeft de wetenschap de Canadese geelwortel maar eens onder handen genomen en wat blijkt: er is op dit moment onvoldoende bewijs om vast te stellen of de Canadese geelwortel werkzaam is bij welke aandoening dan ook.

Het tegendeel blijkt zelfs het geval te zijn. Langdurige inname van wortelpoeder van Canadese geelwortel lijdt bij ratten en muizen tot een toename van levertumoren[2]. Die giftigheid is vooral het gevolg van de aanwezigheid van berberine, een alkaloïde.

Zelf zou ik met een grote boog om potjes met Canadese geelwortel heenlopen en snel een heerlijke maaltijd met geelwortel (kurkuma of koenjit) gaan klaarmaken. Da’s goedkoper, smakelijker en nog een stuk gezonder ook.

[1] A. Vogel Plantenencyclopedie. Zie hier.
[2] Dunnick et al: Investigating the potential for toxicity from long-term use of the herbal products, goldenseal and milk thistle in Toxicology Pathology- 2011